Czy mam jeść jak wilk?

Jak ewoluował psi przewód pokarmowy? Czy nasz czworonóg powinien jeść jak wilk? Co wspólnego z udomowieniem wilka mają węglowodany? Odpowiada dr Jacek Wilczak - specjalista w zakresie żywienia.

(fragment artykułu)

Pewnego ranka tajemniczy ktoś podrzuca mi na wycieraczkę dwa szczeniaki: psa i wilka. Jak będzie wyglądała zawartość miski ze śniadaniem dla każdego z nich?

W środowisku akademickim mamy taką „uniwersalną” odpowiedź: to jest bardzo interesujące pytanie! I, niestety, nie jestem w stanie na nie odpowiedzieć w sposób jednoznaczny. Po pierwsze, jeżeli taka sytuacja by się wydarzyła, to uszanowałbym jednak instynkty obu szczeniąt i zapewniłbym im powrót do naturalnych dla nich warunków, czyli psa bym przygarnął, a szczenię wilka zawiózłbym np. do ogrodu zoologicznego lub w inne miejsce, gdzie jego rozwój byłby najbardziej harmonijny i adekwatny dla jego gatunku – pytanie tylko, czy rzeczywiście są takie miejsca?

Oczywiście sytuacja jest czysto hipotetyczna

Rozumiem, że istotą pytania jest różnica w żywieniu obu tych gatunków. Chcąc okazać szacunek dla każdego z nich, należy uszanować różnice przede wszystkim w sposobie zdobywania pożywienia i wynikające z tego różne zapotrzebowanie na poszczególne składniki odżywcze oraz różnice w tempie metabolizmu podstawowych składników odżywczych. Długotrwałe i powtarzające się w każdym pokoleniu danego gatunku czynnik epigenetyczne (a pokarm i jego skład jest czynnikiem środowiskowym epigenetycznym) powodują trwałe zmiany nie tylko w fenotypie, ale także w genotypie każdego gatunku. Wyniki badań naukowych są jednoznaczne i dotyczą one zarówno zwierząt, jak i ludzi. Przykładowo, dlaczego Europejki, próbując przeszczepić model żywienia Azjatek - uwzględniający wykorzystanie fitozwiązków, o właściwościach hormonów roślinnych jako czynników zmniejszających ryzyko powstawania nowotworów dietozależnych, nie uzyskują tak spektakularnych efektów? Tylko dlatego, że trzeba pokoleń, aby przewód pokarmowy Europejek wykształcił metabolicznie aktywne mechanizmy pozwalające uzyskać efekt profilaktyczny. U Azjatek ten proces trwał wieki i był konsekwencją ciągłego spożywania m.in. soi i jej przetworów, stąd też metabolizm tych substancji u nich jest efektywniejszy. A liczne badania naukowe potwierdzają działania profilaktyczne fitozwiązków. Ta dygresja jest konieczna dla zrozumienia mechanizmu adaptacji do czynników środowiskowych i wynikających z tego konsekwencji.

Wracając do psa i wilka…

Wilk jest ssakiem należącym do rzędu drapieżnych Carnivora i rodziny psowatych Canidae. Udomowienie wilka (Canislupus) i jego ewolucja do psa domowego (Canis lupus familiaris) spowodowały m.in. zmiany dostosowujące metabolizm np. do bardziej efektywnego trawienia niektórych produktów spożywczych których źródłem były gospodarstwa domowe. Obecnie żywienie psa i wilka może się różnić – celowo powiedziałem „może”, a nie użyłem „bezwzględnie musi”.

Dlaczego?

Pomijając fakt odmiennego zdobywania pokarmu, wyobrażam sobie, że mógłbym żywić psa i wilka tą samą karmą – pod warunkiem że byłaby to ułożona przeze mnie dawka bazująca na mięsie i produktach pochodzenia zwierzęcego, zawierająca dodatek warzyw i – tutaj zaskoczenie – niewielką ilość produktów surowców będących głównie źródłem węglowodanów. Mógłbym. Ale szanując odmienność gatunkową, zrobiłbym to tylko i wyłącznie w ostateczności, i zdając sobie sprawę z tymczasowości takiego rozwiązania. Z tego samego powodu współczesnego psa nie żywiłbym tak jak wilka – dla mnie są to dwa gatunki. Szanując ich odmienność, chcę uszanować ich inne upodobania żywieniowe. Miałoby to także odzwierciedlenie w sposobie zdobywania pokarmu. Wilk w naturze jest łowcą, pies jest łowcą, ale tego, co dostanie w misce. Konkludując, należałoby uszanować odrębności między psem i wilkiem i dostosować zawartość miski do ich dotychczasowych, ukształtowanych przez setki lat, modeli żywienia.

Jak najlepiej zbilansować mu dietę? Czy w naturze mięso jest jedynym źródłem składników pokarmowych dla wilka?

Chcesz dowiedzieć się więcej o ewolucji przewodu pokarmowego psa i różnicach w żywieniu psa i wilka? Cały artykuł znajdziesz w numerze 4/2017, który możesz zamówić w naszym e-sklepie.